روزنامه جمهوری اسلامی
1396/11/11
معمای رد کلیات لایحه بودجه 97 در مجلس
بخش داخلی: رد کلیات لایحه بودجه سال آینده در صحن علنی مجلس به یکی از اتفاقات پیچیده و مبهم این روزها تبدیل شده‌است. با وجود اظهارات و گمانه‌زنی‌ها و تحلیل‌های فراوان در این مورد نمی‌توان با قاطعیت یا حتی حدس قریب به یقین گفت علت رای منفی اکثریت نمایندگان مجلس به لایحه بودجه آن هم پس از تغییر و تایید در کمیسیون تلفیق چه بود؟به گزارش خبرنگار ما، مرور مجموعه مصاحبه‌ها نمایندگان مجلس هم کمک چندانی به باز شدن گره این معما نمی‌کند چرا که واقعا مخرج مشترک روشنی نمی‌توان از سخنان آنان استخراج کرد. خط‌کشی‌های سیاسی هم توان توضیح دادن این رای منفی را ندارند چرا که سهم اعضای فراکسیون امید در این رای همانقدر بوده که نمایندگان مخالف دولت نقش داشته‌اند.
نمونه روشنی از این ابهام را می‌توان از نوشته تلگرامی علیرضا رحیمی، نماینده تهران درباره انگیزه نمایندگان برای رد کلیات لایحه بودجه مشاهده‌کرد. به نوشته او " گفته شده رد کلیات لایحه بودجه در مجلس بی‌سابقه بوده است. دکتر عارف در جلسه فراکسیون قبل از رای‌گیری در جمع‌بندی نهایی تاکید داشت که می‌توانیم با کلیات موافق باشیم و نظراتمان را در تبصره‌ها و ردیف‌ها و جزئیات لایحه اعمال کنیم. در صحن، ضمن صحبت با دکتر لاریجانی و تذکر نسبت به لابی‌های وسیع برخی نمایندگان برای رای منفی به کلیات لایحه از موضع مثبت ایشان نیز مطلع شدم. 10 دقیقه قبل از زمان رای‌گیری تلاش آشکار نمایندگانی که عضو هیئت‌رئیسه مجلس و نزدیک به دکتر لاریجانی بودند برای جلوگیری از تصویب کلیات تعجب‌برانگیز بود. با تک‌تک نمایندگان صحبت و درخواست رای منفی داشتند. گوشه‌ای از مجلس چند نفر از نمایندگان امیدی پس از همفکری فیمابین نیز برای رای منفی به کلیات (باوجود مصوبه جلسه صبح فراکسیون) تلاشی آشکار آغاز کردند. بیش از پنج نفر برای رای منفی به بنده مراجعه و صحبت داشتند اما شخصا به‌دلیل اینکه تغییری در ترکیب کمیسیون تلفیق اتفاق نمی‌افتاد و ایده‌ای نو هم برای تغییر اساسی در مصوبات نهایی آن کمیسیون وجود نداشت با رای منفی به لایحه موافق نشدم. مخالفت با دولت برای ترمیم مناسبات با نمایندگان و فراکسیون‌ها و دادن به‌اصطلاح کارت هشدار به دکتر روحانی و وزرا از اهم انگیزه‌های سیاسی مخالفان لایحه بود که البته در نوع خود برای مخالفت با کلیات لایحه اصلا قانع‌کننده و وارد نبود. هم‌زمان برخی نمایندگان مستقلین و ولایی لابی وسیعی را در طول نطق مخالفان و موافقان شکل داده بودند تا مانع تصویب کلیات شوند. درخصوص موضع دکتر لاریجانی برداشت‌های متناقضی در حمایت یا مخالفت ایشان با کلیات لایحه شکل گرفته بود که آخرالامر برای ما هم روشن نشد".
از سوی دیگر غلامرضا تاج گردون رئیس کمیسیون تلفیق مجلس درباره علت رد کلیات لایحه بودجه توسط مجلس افزود: رد کردن لایحه بودجه به این شیوه اولین بار بود که اتفاق افتاد و بر اساس آیین نامه، لایحه بودجه دوباره باید به کمیسیون تلفیق برگردد تا اصلاحات لازم در آن انجام شود.
وی با اشاره به اینکه رد کلیات لایحه بودجه علل متعددی داشته است که نوع نگاه اقتصادی و تحلیلی از جمله آن است، افزود: این یک تجربه و فرصت است و اینکه نمایندگان مجلس چنین کاری کردند نشان دهنده حساسیت آنان است.
تاج گردون افزود: باید از این فرصت استفاده کرد و فرآیند قانونگذاری را در مجلس شورای اسلامی اصلاح یا تکمیل کنیم.
رئیس کمیسیون تلفیق افزود: تقریباً از سه سال پیش، پیش از بررسی بودجه، جدول را ارائه می‌کنیم چه بسا اگر جدول را با چند روز تاخیر ارائه می‌کردیم کلیات لایحه بودجه رای می‌آورد اما معتقدم باید شفاف عمل کنیم و کمیسیون تلفیق شفاف سازی کرد.
تاج گردون با اشاره به اینکه روح کلی لایحه بودجه با روح کلی گزارش کمیسیون تلفیق، کمی تفاوت دارد گفت: شرایط زمان ارائه بودجه به مجلس با شرایط بررسی کمیسیون تلفیق دو زمان متفاوت و شرایط خاص داشت و این موجب شد که روح کلی حاکم بر بودجه تفاوت نسبتاً قابل توجهی را داشته باشد.
رئیس کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تبصره 14 به موضوع هدفمندی یارانه‌ها و تبصره 18 به موضوع حامل‌های انرژی و اشتغال و تبصره 5 درباره اوراق مشارکت و تبصره 19 درباره مشارکت در اجرای طرح هاست و تبصره 4 مربوط به صندوق توسعه ملی است اضافه کرد: در این موضوعات می‌توان روح کلی بودجه را دید.
رئیس کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی افزود: در برخی موضوعات مانند بودجه یا برنامه که منشا اختلاف میشود در چند سال گذشته شورای نگهبان نظریه تفصیلی ارائه کرد که نباید شاکله لایحه‌ها به هم بخورد.
تاج گردون با تاکید بر اینکه در بحث هدفمندی‌ها بطور شفاف باید گفته شود که آیا می‌خواهیم حذف کنیم یا نه؟ گفت: نوع نگاه مجلس و دولت این است که هدفمندی حذف نشود.
وی ادامه داد: نوعی ترس از اوراق مشارکت نیز وجود دارد بنابراین باید چارچوب کنترل‌کننده و سقف برای استفاده دولت از این اوراق تعیین کنیم و چند عامل کنترلی در این زمینه داشته باشیم.
رئیس کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: در مورد جدول تبصره 18 نیز دو نگاه وجود دارد که باید در کمیسیون تلفیق بحث شود یک نگاه این است که دولت بر اساس اختیار خود و با سقف محدود عمل کند و نگاه دیگر این است که مصرف را هدایت کنیم و کسانی که بیشتر مصرف می‌کنند قیمت بیشتری را بپردازند.
تاج گردون با اشاره به اینکه تاکنون اینگونه بوده است که دولت و مجلس برای رای گرفتن از مردم، قیمت‌ها را افزایش نمی‌دادند گفت: ممکن است نمایندگان نیز ملاحظاتی را در تصویب بودجه سال 98 داشته باشند چون در سال 99 انتخابات مجلس را در پیش داریم.
با این حال در جمع‌بندی مواردی که به عنوان دلائل نمایندگان مخالف کلیات لایحه بودجه عنوان شده، می‌توان به موضوعاتی مانند نحوه اجرای هدفمندی یارانه‌ها و حذف یارانه‌بگیران، برداشت‌ها از صندوق توسعه ملی، مقدار اوراق مشارکت و قیمت حامل‌های انرژی اشاره کرد.
عضو کمیسیون بودجه مجلس در این باره گفت: یکی از دلایلی که منجر به رد کلیات بودجه سال آینده در مجلس شد، موضوع آثار حذف یارانه بگیران و افزایش نرخ حامل‌های انرژی و نرخ ارز بود.
هادی قوامی با اشاره به رد کلیات لایحه بودجه 97 کل کشور در صحن مجلس که امروز از سوی کمیسیون تلفیق بودجه گزارش شده بود، اظهار داشت: این بدان معناست که نمایندگان در مورد منابع و مصارف لایحه بودجه همچنان ابهام داشته و در این باره نگرانی‌هایی دارد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تاکید بر اینکه تبصره‌های 14، 18 و 19 با توجه به ماهیت‌شان برای نمایندگان اهمیت خاصی دارد، تصریح کرد: تبصره 14 مربوط به هدفمندسازی یارانه‌ها و پرداخت یارانه نقدی به خانوارها است که طبق پیشنهاد دولت رقم پرداخت یارانه 23 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شد که در صورت اجرایی شدن حدود 30 میلیون نفر از یارانه‌بگیران فعلی حذف خواهند شد، بنابراین نمایندگان در این باره نگرانی داشته و سازوکار این موضوع شفاف و روشن نیست.
وی به تبصره 18 لایحه بودجه اشاره کرد و گفت: دولت پیشنهاد داده بود که 17 هزار و 400 میلیارد تومان از محل اصلاح حامل‌های انرژی برای اشتغال و تولید در نظر بگیرد که منابع آن در کمیسیون تلفیق بودجه تغییر کرد، با این وجود اما موضوع اصلاح قیمت حامل‌ها در لایحه مسکوت بوده و شفاف نیست. امکان دارد که دولت بر اساس قوانین بالادستی این کار را انجام دهد.
قوامی در مورد تبصره 19 لایحه بودجه سال آینده، گفت: این موضوع به واگذاری طرح‌های نیمه‌تمام عمرانی در قالب مشارکت عمومی، خصوصی بوده، اما نمایندگان معتقدند سازوکار این موضوع مشخص نیست و دارای ابهام است. نگرانی دیگری که نمایندگان در رابطه با کلیات بودجه مطرح کردند، به دو نرخی بودن ارز محاسباتی بازمی‌گردد.
وی گفت: دولت نرخ ارز محاسباتی را 3500 تومان تعیین کرده و در جایی با فرض کردن 10 هزار میلیارد تومان درآمد از ردیف‌های متفرقه عملاً 3850 تومان نرخ ارز محاسبه میشود. بنابراین نگرانی‌های مجلس از بابت این ابهامات و بی‌انضباطی‌های موجود در لایحه طبیعی است، بنابراین کلیات آن رای نیاورد تا کمیسیون تلفیق بودجه در این مورد تغییراتی ایجاد کند.
تغییرات لایحه در کمیسیون تلفیق پس از برگشت از صحن
پس از رفت و برگشت لایحه بودجه 97 کل کشور از سوی نمایندگان که طی روزهای گذشته با کلیات آن مخالفت شد، لایحه مجددا به کمیسیون تلفیق بودجه رفت تا دستی به سر و رویش کشیده شود.
بر این اساس،طبق آخرین مصوبات این کمیسیون تبصره 14 هدفمندی‌یارانه‌ها با تغییراتی روبرو شده است؛ طبق این اطلاعات منابع قانون هدفمندسازی یارانه‌ها از محل افزایش حامل‌های انرژی بالغ بر 98 هزار و 834 میلیارد تومان در نظر گرفته و برای همین میزان نیز مصارف پیش‌بینی شد.
همچنین بخش مصارف هدفمندی 44 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که 30 هزار میلیارد تومان آن به یارانه نقدی خانوار اختصاص یافته و نسبت به جدول قبلی کمیسیون تلفیق 7 هزار میلیارد تومان افزایش دارد. با این احتساب بالغ بر 55 میلیون نفر می‌توانند از این محل یارانه دریافت کنند البته با توجه به اختیاری که مجلس نسبت به 20 درصد جابجایی ردیف‌های این قانون در نظر گرفته احتمالا دولت شرایط کنونی خانوار را برای پرداخت یارانه تغییر ندهد و در عین حال براساس قانون نیز به دنبال حذف یارانه ثروتمندان باشد. طبق جدول کمیسیون تلفیق در رابطه با تبصره 14 لایحه بودجه 548 هزار و 340 میلیارد ریال نیز مربوط به مصارف بخش تولید و توزیع و مالیات ارزش افزوده است.
با این تغییرات باید منتظر ماند و دید این بار نمایندگان به کلیات لایحه بودجه رای خواهند داد یا باز هم به سد مخالفت‌ها برمی‌خورد؟
سایر اخبار این روزنامه
دعوت پژو فرانسه از ایران برای مشارکت در پروژه الجزایر
رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای جلسه درس خارج فقه:
هدف امریکا از انتقال داعش به افغانستان توجیه حضور خود درمنطقه است
نوربخش: 21 هزار میلیارد ریال عیدی برای مستمری بگیران پیش‌بینی شده است
در بیانیه اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا تاکید شد:
حذف انگیزه‌های شخصی و جناحی از ساحت اتحادیه
تظاهرات گسترده علیه رژیم آل خلیفه در آستانه هفتمین سالگرد انقلاب مردم بحرین
کابل: ازاین پس صلح را باید در میدان جنگ جستجو کرد
هشدار حزب‌الله به رژیم صهیونیستی
آمریکا و لانه گذاری داعش در افغانستان
1145 طرح گازرسانی دهه فجر در کشور بهره‌برداری میشود
دکتر عراقچی:
هدف اصلی مذاکرات هسته‌ای نه رفع تحریم‌ها بلکه تثبیت حق مسلم ملت ایران بود
در پی حمله شبه نظامیان تحت حمایت امارات "عدن"، مرکز دولت منصور هادی سقوط کرد
آغاز مذاکرات ملی سوریه در سوچی با پیام پوتین و سخنان لاوروف
معمای رد کلیات لایحه بودجه 97 در مجلس
بیانیه دیوان محاسبات درباره درخواست مسئولین برخی از دستگاه‌های اجرایی برای برگزاری مناظره
رئیس کمیسیون حقوقی مجلس:
نحوه بازدید 10 نماینده مجلس از زندان اوین تشریح شد
وزیر نیرو:
برای تامین 200 ساعت اوج مصرف برق در تابستان، سالانه هزار میلیارد تومان هزینه میشود
پیشنهاد عجیب مناظره!
